Schubert – Fantazja Wędrowiec

Fantazja wykonana w Wiedniu w 1828 roku stała się wyznacznikiem ostatnich miesiący tragicznie krótkiego życia Franciszka Schuberta. Przybył on właśnie wtedy do domu swego brata Ferdinanda by za poradą lekarza odpocząć i nabrać świeżego powietrza. Został postawiony przed obliczem swej własnej śmiertelności wtedy gdy jego artystyczna wizja wzniosła się na wyższy poziom. Jego twórczość zderzyła się z wstydliwą chorobą, która ostatecznie położyła kres jego życiu.

Schubert - Wanderer Fantasy

Schubert skomponował Fantazję C-Dur (Fantazję Wędrowiec) w 1822 roku. Fantazja ta stała się kamieniem milowym w historii muzyki gdyż było to pierwszy raz kiedy kompozytor „zintegrował czteroczęściową formę sonaty w jedną kompleksową część.” Schubert uczynił to przez połączenie kolejnych odrębnych części sonaty w jedną wielką sonatę (ekspozycja-przetworzenie-rekapitulacja-koda).

Franciszek Schubert

To odkrycie Schuberta otworzyło przed romantycznymi kompozytorami nowe możliwości: rozszerzenie formy i większą swobodę w tematyce i melodyce. Odtąd twórcy mieli większą wolność komponowania według własnej, indywidualnej wyobraźni oraz pisania wirtuozowskich partii.

Franciszek Schubert

Cztery części Fantazji są grane bez żadnej przerwy. Po pierwszym Allegro con fuoco ma non troppo w C-dur i drugiej części Adagio, następuje Scherzo presto w As-dur i Finale, w którym tonacja wraca do początkowego C-dur. Finale rozpoczyna się fugą lecz później rozwija się jako partia wirtuozowska.

David Thierree - Wędrowiec

Fantazja C-dur zawdzięcza swą popularną nazwę jednemu z biografów Schuberta - Augustowi Reissmannowi.

August Reissmann

Całe dzieło toczy się wokół jednego podstawowego motywu, od którego wiodą wszystkie rozwijane tematy. Motyw ten jest wyraźnie wyeksponowany w temacie drugiej części napisanej w tonacji cis-moll i jest sekwencją wariacji opartej na melodii pieśni Der Wanderer (Wędrowiec) (D.493), którą Schubert napisał w 1816 roku. Od tej pieśni Reismann nazwał całą Fantazję.

Franciszek Schubert

Od pierwszego wydania Fantazji w 1823 roku zyskała opinię trudnego do grania utworu. Sam Schubert podczas występu dla przyjaciół przerwał grę w czwartej części i zawołał „Niech diabeł gra to coś”. Tradycyjnie Fantazja Wędrowiec uważana jest za utwór wirtuozowski a sławni pianiści często wykonują ją na koncertach. Stąd, słuchacze mniemają, że to utwór ‘prosty’ i nowoczesny.

Wędrowiec

Używając metafory wędrowca – postaci, która poruszyła wyobraźnię Schuberta - „Fantazja Wędrowiec” jest sugestywnym, przywołującym dramatem, który rzuca nam teraz nowe światło na tego bardzo niedocenionego muzycznego geniusza.

Franciszek Schubert

Franz Liszt, którego „Wędrowiec” zafascynował opracował transkrypcję Fantazji na fortepian z orkiestrą (S.366), a także na dwa fortepiany (S.653).

Wanderer, początek utworu