The First Time Ever I Saw Your Face (Ten pierwszy raz gdy ujrzałem Twoją twarz)

Kiedy artysta położy swoje piętno na piosence może czasem zmienić jej historię już po napisaniu. Taki przypadek miał miejsce gdy Roberta Flack przedstawiła swoje leniwe i zmysłowe nagranie "The First Time Ever I Saw Your Face." Flack umieściła je na albumie "First Take" z 1969 roku, gdzie marniało pozostając prawie nieznane aż do roku 1971, kiedy pokazało się w filmie Clinta Eastwooda "Play Misty For Me." W następnym roku piosenka została wydana na singlu osiągając #1 na liście hitów Bilboardu na oszałamiające sześć tygodni, jako numer jeden dla zarówno popowej listy jak i na adult contemporary, natomiast na liście R&B była na wiosnę 1972 na miejscu czwartym. Ten sukces sprawił, że album "First Take" (dwa lata stary) odżył i uzyskał status złotej płyty. Piosenka wygrała potem Grammy jako Piosenka Roku oraz Nagranie Roku za rok 1972.

The First Time Ever I Saw Your Face

Piosenka ta nie była wcale napisana ani jako utwór popowy ani jako Rhythm and Bluesowy. Brytyjski komunistyczny piosenkarz folkowy Ewan MacColl (1915-1989) napisał w 1957 roku balladę dla kobiety, którą pokochał: dla amerykańskiej piosenkarki Peggy Seeger, przyrodniej siostry Pete Seegera. Istnieją dwie różne wersji jej powstania. MacColl, który umarł 30 lat temu, mówił, że zaśpiewał ją przez telefon gdy Peggy odbywała tournee po Ameryce. Był zmuszony pozostać w Anglii ponieważ rząd USA uznawał go za człowieka niebezpiecznego i odmówił mu wydania wizy; twierdził, że piosenka powstała spontanicznie. Peggy Seeger mówiła zaś, że zamówiła u Ewana utwór o długości dwie i pół minuty by wypełnić przerwę w jej show.

Roberta Flack - "First Take", album 1969

Peggy Seeger spotkała MacColla w 1956 roku; ona miała 20 lat, on 40, był żonaty (po raz drugi) i miał małego synka. Rozpoczęli romans ale na początku 1957 roku wróciła do domu swojego ojca w Kalifornii. 'Sprawy były bardzo pogmatwane między mną a Ewanem dlatego wróciłam do domu.' - wspominała - 'Przysyłał mi taśmy z jego słowami kierowanymi do mnie i na jednej z nich śpiewał "The First Time Ever" ... Przejęcie z jakim to śpiewał całkiem mnie wystraszyło.'

Peggy Seeger

Opis tego jak Peggy widziała ich miłość nie jest ani gwiaździsty ani czuły. On miał 'owłosiony, tłusty brzuch, goły i wystawiony; był ubrany w źle dopasowane szorty, szelki bez koszuli, przetartą marynarkę, brudny cylinder noszony na bakier jak wyrzucona puszka.' Podczas ich pierwszej nocy on nie mógł się podniecić. Za drugim razem poszło bardzo szybko. 'Byłam zawstydzona ale uległa.'

Ewan MacColl

Tekst MacColla jest odą do gwałtownego, nagłego przypływu nowego romansu. Ogromna poetycka wyobraźnia w tej piosence mieści się w melodii jakby z pierwszym rumieńcem ekscytacji i zachwytu. Zrozumiałe jest, że narrator wierzy, że oczy jego ukochanej panują nad niebem a jej pocałunek porusza Ziemią. Kiedy kochają się pierwszy raz wszystkie te przypuszczenia są weryfikowane; nie ma wątpliwości, że "nasza radość/ mogłaby wypełnić Ziemię/ aż do końca czasu." Ewan McColl musiał kochać Peggy bardzo mocno co obrazuje piękny opis ich pierwszego pocałunku ... "drżące serce uwięzionego ptaka" ... ten wers w szczególności.

Peggy Seeger & Ewan MacColl

Chociaż słowa są czułe i płyną z całego serca to jednak melodia je uwzniośliła, wprost i w przenośni. Melodyczne skoki i akordy w każdym wersie odzwierciedlają przypływ emocji, które wstrząsają narratorem do samego rdzenia za każdym razem gdy dzieli nowe przeżycie z tą kobietą. MacColl mógł doskonale wiedzieć jak napisać melodię by była najodpowiedniejsza dla skali głosu Peggy Seeger lecz wzbijające się wzloty melodyczne były też manifestacją jego uczuć dla niej.

Peggy Seeger & Ewan MacColl

Utwór został wprowadzony do głównego nurtu muzyki popularnej przez Kingston Trio, na albumie "New Frontier" w 1962 roku. W następnych latach pojawiały się nowe nagrania folkowych zespołów, takich jak: Peter, Paul and Mary, The Brothers Four, Chad Mitchell Trio oraz Gordon. MacColl nie ukrywał, że nie lubił żadnego z tych popowych wykonań. Jego synowa pisała: 'Nienawidził wszystkie z nich. Miał specjalne miejsce w kolekcji jego płyt dla tych nagrań, zatytuowane "Salon horrorów". Mówił, że wersja Elvisa jest jak Romeo na dole Wieży Pocztowej śpiewający do Julii. A inne wersje parodiował nazywając je: tłuczenie, teatralnie, braki w gracji.'

Kingston Trio - "New Frontier", album, 1962

Roberta Flack zjawiła się, spowolniła tempo tej piosenki dramatycznie i jakoś połączyła się z tekstem w sposób w jaki nikt z pozostałych wykonawców nie umiał tego zrobić w tamtym czasie. Chociaż prawdą jest, że Roberta zrobiła coś bardzo oczywistego z "The First Time Ever I Saw Your Face" spowolniając ją tak bardzo, to uczyniła o wiele więcej niż pewną powierzchowną zmianę. W wywiadzie dla Jazzwax w 2012 roku powiedziała, że w późniejszym czasie spotkała Peggy Seeger, która chwaliła jej interpretację i że ona odczuwała wersję Roberty jako 'dokładnie to co Ewan chciał powiedzieć.'

Roberta Flack - “The First Time Ever I Saw Your Face”, single, 1972

Seeger wyznała dla Mojo, że nie była zachwycona sławą nagrania Roberty Flack, chociaż była wdzięczna za tantiemy jakie otrzymywała jako wdowa po autorze - MacCollu. Mimo, że Seeger i MacColl byli bliżej tej piosenki niż ktokolwiek inny i ich sądy są ciężko zarobione, to wciąż dyskutowana jest kwestia podjęcia przez Flack decyzji o takim spowolnieniu tempa i rozkoszowaniu się tym co opisują słowa. Co prawda niełatwo jest zepsuć tak piękną melodię jak ta. Praktycznie, każda wersja "The First Time Ever I Saw Your Face" przetrwa jako utwór, który rozbrzmiewa komukolwiek, kto został powalony siłą uderzenia miłości.

Peggy Seeger

The First Time Ever I Saw Your Face, lyrics

The first time ever I saw your face
I thought the sun rose in your eyes
And the moon and the stars were the gifts you gave
To the dark and the end of the skies

And the first time ever I kissed your mouth
I felt the earth move in my hand
Like the trembling heart of a captive bird
That was there at my command, my love

And the first time ever I lay with you
I felt your heart so close to mine
And I knew our joy would fill the earth
And last, till the end of time, my love

The first time ever I saw your face
Your face
Your face
Your face

Clinta Eastwooda "Play Misty For Me", folder 1971

Tłumaczenie wg tekstowo.pl

Po raz pierwszy kiedy zobaczyłem Twoją twarz
Myślałem, że słońce wschodzi w Twoich oczach.
I Księżyc i gwiazdy były darem od Ciebie
dla ciemności i końca nieba.

Po raz pierwszy kiedy pocałowałem Twoje usta
Poczułem jakby ziemia była w zasięgu mojej ręki
Jak drżące serce ptaka żyjącego w niewoli
To było na moje polecenie, Moja Miłości

I po raz pierwszy kiedy leżałem obok Ciebie
Poczułem Twoje serce tak bliskie mojemu
i wiedziałem, że nasza radość wypełni całą ziemię
i będzie trwała, do końca czasu, Moja Miłości

Po raz pierwszy kiedy zobaczyłem Twoją twarz
Twoją twarz
Twoją twarz
Twoją twarz

Peggy Seeger & Ewan MacColl

Roberta Flack - First Time Ever I Saw Your Face